Οι Μπολσεβίκοι, αφού ήρθαν στην εξουσία, εξέδωσαν σχεδόν αμέσως ένα διάταγμα που εισήγαγε ένα κρατικό μονοπώλιο στις συναλλαγματικές συναλλαγές. Αυτό σήμαινε ότι οι τιμές ξένων νομισμάτων στην ΕΣΣΔ καθορίστηκαν μόνο από την Κρατική Τράπεζα. Οι συναλλαγματικές συναλλαγές εντός της χώρας ελαχιστοποιήθηκαν και η επίσημη συναλλαγματική ισοτιμία δολαρίου ελέγχθηκε αυστηρά από το κράτος.
Το σοβιετικό ρούβλι ήταν ένα κλειστό νόμισμα, και καθ 'όλη τη διάρκεια της ύπαρξης της ΕΣΣΔ, τα ρούβλια μπορούσαν να ανταλλαχθούν με δολάρια μόνο στην επίσημη τιμή. Επιπλέον, για τους πολίτες, μια τέτοια ανταλλαγή ήταν γεμάτη με σημαντικές δυσκολίες και επιτρέπεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις.
Κανόνες για την κυκλοφορία ξένου νομίσματος στην ΕΣΣΔ
Δεδομένου ότι όλοι οι οικισμοί στην επικράτεια της ΕΣΣΔ πραγματοποιήθηκαν αποκλειστικά σε ρούβλια, μόνο η κρατική τράπεζα είχε το δικαίωμα να πουλήσει ξένο νόμισμα στους πολίτες και να το εξαργυρώσει από αυτούς. Άλλοι οργανισμοί θα μπορούσαν να πραγματοποιήσουν παρόμοιες ενέργειες μόνο με τη γραπτή άδεια του. Μια εξαίρεση έγινε μόνο για ειδικά καταστήματα εξωτερικού εμπορίου "Berezka", όπου επιτρέπεται το εμπόριο για δολάρια και επιταγές της Vneshposyltorg.
Μόνο οι πολίτες που φεύγουν σε ξένα επαγγελματικά ταξίδια ή τουριστικά ταξίδια μπορούσαν να αγοράσουν δολάρια και μόνο ένα περιορισμένο ποσό επιτρέπεται να μετατρέψει. Φυσικά, η ανταλλαγή πραγματοποιήθηκε με τις επίσημα καθορισμένες τιμές, οι οποίες δημοσιεύονταν καθημερινά στα μέσα ενημέρωσης.
Πώς συγκρίθηκαν οι επίσημες και πραγματικές συναλλαγματικές ισοτιμίες δολαρίων στην ΕΣΣΔ
Το 1918, το αμερικανικό δολάριο άξιζε 31,25 ρούβλια, η επανάσταση και ο εμφύλιος πόλεμος υποτίμησαν το ρούβλι δεκάδες χιλιάδες φορές. Μετά τη νομισματική μεταρρύθμιση του 1924, το δολάριο άρχισε να κοστίζει 2,22 ρούβλια.
Μέχρι το 1936, το δολάριο υποτιμήθηκε έναντι του ρουβλιού στο επίπεδο των 1, 15 ρούβλια. Μετά τον καθορισμό της επίσημης τιμής 1 ρούβλι για 3 γαλλικά φράγκα, το δολάριο άρχισε να κοστίζει 5 ρούβλια. Αυτή η αναλογία διήρκεσε μέχρι τη νομισματική μεταρρύθμιση του 1961, όταν η επίσημη συναλλαγματική ισοτιμία ρούβλι ήταν 90 καπίκια σε 1 δολάριο.
Στη δεκαετία του '60 και του '90, η επίσημη συναλλαγματική ισοτιμία του δολαρίου μειώθηκε σταδιακά, διατηρώντας το σήμα των 60 καπίκια, αλλά ήταν αδύνατο να αγοράσετε ελεύθερα αμερικανικό νόμισμα σε αυτήν την τιμή. Η ανταλλαγή νομισμάτων ήταν ποινικό αδίκημα σύμφωνα με το άρθρο 88 του Ποινικού Κώδικα της RSFSR και παρόμοια άρθρα στους κωδικούς άλλων σοβιετικών δημοκρατιών.
Τα μέτρα που ορίζονται στον Ποινικό Κώδικα ήταν σκληρά: η κερδοσκοπία σε νομισματικές αξίες τιμωρήθηκε με φυλάκιση για περίοδο 3 έως 15 ετών, δήμευση περιουσιακών στοιχείων και εξορία έως και 5 χρόνια. Εάν πραγματοποιήθηκαν πράξεις με ξένο νόμισμα σε ιδιαίτερα μεγάλη κλίμακα, ο κατηγορούμενος θα μπορούσε να καταδικαστεί σε θάνατο. Παρ 'όλα αυτά, η μαύρη αγορά άνθισε. Στη Μόσχα, για παράδειγμα, οι γνώστες γνώριζαν πού και πώς να αγοράσουν δολάρια ΗΠΑ από τους αγρότες σε τιμή 3-4 ρούβλια ανά δολάριο.
Το 1991, η κρατική τράπεζα άρχισε να πωλεί δολάρια με εμπορική τιμή 1,75 ρούβλια. ανά δολάριο, αλλά στη μαύρη αγορά η τιμή του δολαρίου αυξήθηκε στα 30-43 ρούβλια. Στα μέσα του 1992, το μονοπώλιο του νομίσματος καταργήθηκε και η συναλλαγματική ισοτιμία του δολαρίου άρχισε να καθορίζεται με μεθόδους της αγοράς.
